Afscheid Frank Tonnaer + onthulling "De Lente"

23-05-2024

Tegelijk met het afscheid van docent Frank Tonnaer is het bronzen beeld ‘De Lente’ geplaatst en onthuld op het sedumdak van het brugklasgebouw van Were Di in Valkenswaard. Vooralsnog ontbreken harde bewijzen wie de kunstenaar was.

VALKENSWAARD24 / EVERT MEIJS • BEELD - EVERT MEIJS

Het is druk op de bovenste verdieping van het brugklasgebouw van Scholengemeenschap Were Di. Vele tientallen collega’s nemen in de personeelskantine afscheid van docent beeldende kunst Frank Tonnaer (67), die met pensioen gaat. Hij is de afgelopen jaren samen met Johan Ouwersloot van facilitaire dienst en ict nauw betrokken bij het tweede leven van het bronzen beeld ‘De Lente’, mogelijk van kunstenares Willy Slegers-van de Putt. Tijdens zijn afscheidsbijeenkomst onthult Frank het beeld; een jong meisje voorstellende, met de armen wijd gespreid. Het kunstwerk is oorspronkelijk zwart van kleur en later krijgt het jurkje een groen patin.

Veiligstellen

De scholengemeenschap staat erom bekend de kunst die de school bezit, een warm hart toe te dragen. Het beeld ‘De Lente’ staat al enige tijd in de kelder en stamt oorspronkelijk uit de periode van het vorige schoolgebouw. Daar stond het op de Kleine Coer. Het beeld wordt vernield en Frank spant zich in om het kunstwerk veilig te stellen en te laten repareren. Tussen de feliciterende collega’s door, maakt hij even tijd voor Valkenswaard24. “De allereerste dag dat ik in Valkenswaard werkte, in oktober 1987, werd ik rondgeleid en raakte helemaal gecharmeerd van het Hertog Jan College en haar beeldende kunst. Op de Kleine Coer stond dit beeld van mevrouw Slegers. Het stond er zó uitnodigend van kom, kom, kom!”

Frank zegt dat het vooral aan Kees Streng en aan Jacques Marsmans te danken is dat de kunstobjecten in het nieuwe gebouw zijn teruggekomen, zoals glas-in-lood, beelden, geëtst glas, werk van Appel enzovoorts. “Daar staat je hart van stil”, zo zegt hij opgewonden. Het beeld ‘De Lente’ is in het verleden al eens roze geschilderd, soms hingen er ballonnen aan of condooms. “Maar het beeld was wel een ontmoetingspunt voor de kinderen. Toen we gingen slopen reed de aannemer er al eens tegenaan en later werd met lomp geweld het beeld door vandalen omgetrokken." De moeder van Frank woont in Grathem, waar bronsgieterij Custers is gevestigd. Samen met Johan gaat hij erheen en bespreekt een restauratie. Het bruin gepatineerde jurkje wil de docent graag groen patineren, de voeten worden gerepareerd en er wordt een nieuwe plaat aan de voeten bevestigd.

Gefascineerd

Dan is het beeld na negen maanden klaar, en wordt besloten het te plaatsen op het dak, zodat het vanaf de derde verdieping mooi te zien is. “Bovendien staat het hier veel veiliger en kan het door leerlingen en anderen bekeken worden als ze via de trappenhal naar boven komen." Maar corona gooit roet in het eten om het te onthullen en drie jaar lang staat het beeld in de kelder. Op de vraag waarom Frank zo enorm gefascineerd is door dit beeld zegt hij: “Dat is mijn beroep! Ik kwam naar hier omdat hier de beeldende kunst voor de leerlingen zo goed in elkaar zat”, en hij noemt namen van verschillende collega’s van die tijd. “Je weet gewoon dat kinderen die een beeldend vak kiezen, net overal een tandje meer bovenuit komen", aldus de pensionado. Hij complimenteert de conciërges, die eigenlijk de kruipolie van de hele school zijn, waardoor dit project ook een succes is geworden. “Dat mogen ze gerust weten. Daarom zijn ze ook expliciet uitgenodigd op mijn afscheid. Eerst de conciërges, dan de rest.”

Wat ga je doen, nu het lesgeven eindigt? Frank: “Ik maak zelf beelden. Ik ga eerst twee maanden mijn jongste zoon helpen omdat hij net een huis heeft gekocht. Daarna ga ik in mijn woonplaats Oisterwijk in opdracht een heel groot keramisch beeld maken van tweeëneenhalve meter hoog.” Hij hoopt dat de school goed zal blijven luisteren naar de ideeën van het personeel, en die meeneemt in de besluitvorming. “Ik hoop tenslotte dat mijn collega’s nog meer in staat zullen zijn om de kinderen mee te nemen in hun beeldende fantasie en dat ze alles wat ze weten ook in de praktijk zichtbaar kunnen maken.

Stalen sokkel

Eén van de gasten op de receptie is docent Alex Nijhuis. Hij helpt samen met Bart Habraken mee om een sokkel te maken. Alex: “We hadden die graag van beton gemaakt, maar het verzoek daarvoor kwam te laat om dat nog te realiseren.” De mannen maken het onderstuk als tijdelijke stalen voorziening, maar uiteindelijk is iedereen zó tevreden, dat de sokkel permanent wordt. Het onderstuk wordt bijna ’n halve meter hoog, zodat het volledige beeld voldoende boven het sedum uit stijgt. Het beeld is inmiddels amper te tillen en het meisje is vanaf de personeelskantine prima te zien.

Uit onderzoek komen verschillende gegevens naar boven over het bronzen meisje. De familie van de kunstenares is er zeker van dat Willy Slegers niet de maakster is. Anderen beweren het tegendeel. Weer anderen noemen de naam van beeldhouwer Hans Goddefroy. Harde bewijzen zijn helaas nog niet gevonden, maar gelukkig zijn er minstens drie oude foto’s. Eén van de officiële onthulling van toen, en uit het jubileumboek van het college 1950-1990 door Brouwer en Veraart komt de andere foto. Het derde plaatje laat het beeld zien voor de zeshoekige kantine van het Hertog Jan College van toen, met op de muur de naam Willibrordusplein. Al met al kijkt het vrolijke meisje sinds vandaag het brugklasgebouw binnen en wordt iedereen die ernaar kijkt er vrolijk van.